Pretoria

Groen Pretoria

In de hoofdstad van Zuid-Afrika heerst een heerlijk relaxte sfeer, maar dat betekent niet dat Pretoria saai is. Er is genoeg te doen en te beleven voor liefhebbers van geschiedenis, natuur, avontuur én lekker eten.
Gelukkig is het uitzicht over de groene regeringsstad van Zuid-Afrika schitterend, want we moeten even uitblazen na ons bezoek aan het Voortrekkermonument in Pretoria.
In het gras dartelen springbokken en aan de overkant van de vallei zien we de schitterende Uniegebouwen, de zetel van de regering – vroeger van de blanke nationalisten en nu van ANC-president Jacob Zuma.

Monument

Achter ons rijst het veertig meter lange, brede en hoge granieten gevaarte op. Potsierlijk, noemen sommigen het monument. Majestueus, vinden anderen. Interessant en indrukwekkend is het in ieder geval.
Dat we bij moeten komen, ligt niet alleen aan de trappen die we op en af zijn gesjouwd naar het balkon (met een nóg beter uitzicht) maar ook aan het monument zelf.
Het gebouw werd in 1949 door de toenmalige apartheidsleider D.F. Malan geopend als een lofzang op de veerkracht van de Boeren of Afrikaners, het blanke Zuid-Afrikaanse volk dat grotendeels afstamt van Nederlanders die zich in de 17e eeuw rond Kaap de Goede Hoop vestigden.
Het is de plicht van Afrikaners 'om Zuid-Afrika een land van blanken te maken', vond Malan.

Boeren

Het Voortrekkermonument werd dusdanig gebouwd dat op 16 december (de dag waarop de Slag bij Bloedrivier uitgevochten werd) de zon om 12 uur een crypte verlicht waardoor het opschrift ‘Ons vir jou Suid-Afrika’ leesbaar wordt.

Op een groot wandpaneel wordt het heldendom van de Boeren geprezen, die in de 19e eeuw met ossenwagens de door Britten gedomineerde Kaap verlieten en noordwaarts trokken.
Dat daar al zwarte volken woonden komt alleen in de beeldhouwwerken voor als hun achterlijkheid en achterbaksheid moet worden benadrukt.

Oorlogen

Op hetzelfde terrein is een ‘erfenissencentrum’, dat het racistische beleid van de 20e eeuw moet uitleggen. Het beschrijft de Afrikaners als een Astrix-volkje dat eerst dapper vocht tegen de Britten (maar het onderspit dolf), daarna tegen armoede (’n sukkelbestaan’) en vervolgens tegen internationale sancties.
Af en toe wordt droogjes toegevoegd dat steeds meer ‘swart mense’ zich tegen de apartheid verzetten „met als gevolg honderden onschuldige burgerslachtoffers”.
In plaats van het geweld tegen de onderdrukten te veroordelen, is er een afdeling over ’n Uitstekende Weermag’ waarin successen in uiterst dubieuze oorlogen in buurlanden worden gevierd.

Gastvrij

Het is een lastig verhaal, want de drie miljoen Afrikaners van tegenwoordig zijn echt niet allemaal nare racisten. Bovendien zijn ze, net als de meeste andere Zuid-Afrikanen, uitermate gastvrij voor buitenlandse bezoekers.
Hun taal lijkt nog steeds op de onze, vooral op papier, maar ze kunnen beter barbecuen – en noemen dat 'braaien'. Probeer vooral een broodje ‘boerewors’ met ketchup en mosterd.
Sinds we die geproefd hebben, willen we nooit meer een hotdog. Volgens de lokale inwoners is de ‘boerewors’ overigens alleen lekker in Pretoria of verder naar het noorden.
Tussen Pretoria en het zuidelijker gelegen Johannesburg ligt namelijk het ‘boereworsgordijn’.

Sieraden

Na het Voortrekkermonument waren we even klaar met geschiedenis, maar het Kerkplein met de oude Hollandsige gebouwen en het Paul Krugerhuis is zeker een aanrader in het centrum van de stad.

Een tocht naar de voet van de Uniegebouwen en de tuinen eromheen beviel ons beter, want het was lekker weer.
Dit is ook de beste plek om wat schitterende kralensieraden te kopen, alleen bij de ingang van de plaatselijke dierentuin vonden we een beter selectie.

Giraffes

In september en oktober kleurt Pretoria paars van de bloesem van de Jakarandabomen, die oorspronkelijk uit Zuid-Afrika komen.
Wij wandelden voor onze natuurkick in het Groenkloof Natuurreservaat – dat ligt midden in de stad maar we kwamen er toch een groep giraffes tegen.
Voor wie een (huur)auto heeft, is het Rietvlei natuurreservaat een echte aanrader. Hier kan je ook neushoorns, zebra’s, buffels en schattige stokstaartjes zien.
En bij een stuwmeer kan je in het weekeinde hele horden inwoners van Pretoria zien braaien – ook een bezienswaardigheid
Omgeving
Pretoria is de meest noordelijk gelegen grote stad in Zuid-Afrika en is daardoor een perfecte uitvalsbasis voor safari’s in het Krugerpark, Pilanesberg of de Kalahari.
Maar dichterbij huis is ook van alles te doen: het schattige mijnbouwstadje Cullinan, waar één van ‘s werelds grootste diamanten werd gevonden, ligt op slechts een half uur rijden.
Tussen Pretoria en Rustenburg ligt de Magaliesberg, een schilderachtige bergrug met schitterende lodges.
Er is momenteel bovendien een enorm wildpark in ontwikkeling net ten noorden van Pretoria, genaamd Dinokeng. En voor wie de echte stadscultuur van theater en muziek mist, ligt Johannesburg op een steenworp afstand.

Hapjes en drankjes

Hoewel Pretoria als gezellige Afrikanerstad bekend staat om de braai (barbecue) in de tuin, is er een aantal uitstekende restaurants.
Het Italiaanse restaurant Ritrovo en het Belgisch-Franse La Madeleine behoren tot de beste restaurants in het land, maar voor de internationale bezoeker is Boer’geoisie een echte aanrader met overheerlijke Afrikaner gerechten als skilpadjies, waterblommetjies en potjie kos.
Wie wil weten wat de Voortrekkers aten – en wat de voorgaande gerechten behelzen – gaat daarom naar Boer’geoisie.
Overigens worden de lekkerste biefstukken geserveerd bij de Spur - en Dros -ketens. De Spur heeft een indianenthema en is ook erg leuk voor de kinderen. Bij Dros is altijd sport op televisie, meestal rugby.
U krijgt een rondleiding in de residentie waar Paul Kruger leefde tijdens zijn presidentschap van 1883 tot 1900. We eindigen deze morgen op Church Square, waar het standbeeld van Paul Kruger uitkijkt op het plein, omringd door mooie, openbare gebouwen, zoals de ‘Oude Raadsaal'. Deze stad werd lang beschouwd als het bastion van de apartheid, maar sinds de komst van Nelson Mandela is de stad uitgegroeid tot de vaandeldrager van gedeelde macht en verdraagzaamheid. Grote gebouwen in Victoriaanse stijl, parkjes en pleintjes, opgeluisterd met standbeelden en jacaranda's, geven de stad een harmonisch uitzicht.

terug inhoud